STATUT

(wybrane fragmenty)

ARCHIKONFRATERNI LITERACKIEJ

NIEPOKALANEGO POCZĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY

PRZY BAZYLICE ARCHIKATEDRALNEJ POD WEZWANIEM ŚW. JANA CHRZCICIELA W WARSZAWIE

UCHWALONY PRZEZ OGÓLNE ZGROMADZENIE KONFRATRÓW W DNIU 7 GRUDNIA 2003 ROKU

Wstęp

Archikonfraternia Literacka Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny istnieje od początku XVI wieku. W dniu 15 października 1669 roku król Michał Korybut Wiśniowiecki zatwierdził istniejące bractwo pod nazwą Konfraterni Literackiej. Stolica Apostolska w roku 1673 nadała Konfraterni tytuł Archikonfraterni i przyznała jej prawa i przywileje, z jakich korzystały wszystkie arcybractwa Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, Dnia 20 lutego 1676 roku Archikonfraternia otrzymała od króla Jana III Sobieskiego, wydany na Sejmie w Krakowie, statut zwany erekcją. Statut ten obowiązywał do 1842 roku. Został on zmieniony za zgodą ówczesnego administratora archidiecezji warszawskiej. W roku 1948 Archikonfraternia Literacka została zdelegalizowana i pozbawiona osobowości prawnej przez władze komunistyczne. Dzięki opiece i życzliwości Jego Eminencji kardynała Stefana Wyszyńskiego zachowała status osoby moralnej Kościoła Rzymskokatolickiego. Dekretem tegoż kardynała Archikonfraternia otrzymała w roku 1975 statut dostosowany do ówczesnych warunków zewnętrznych. Dnia 15 maja 1985 roku kardynał Józef Glemp dołączył do istniejącego statutu aneks dotyczący możliwości tworzenia Domów Archikonfraterni. Zmiany, jakie zaszły w Polsce po 1989 roku umożliwiły Archikonfraterni Literackiej powrót do normalnej działalności. Nowy statut, dostosowany do zmienionych warunków, został zatwierdzony na pięć lat przez Protektora Głównego Jego Eminencję kardynała Józefa Glempa w dniu l sierpnia 1992 roku. Przed zatwierdzeniem statutu na czas nieoznaczony Ogólne Zgromadzenie Konfratrów w dniu 16 listopada 1997 roku wprowadziło kilka zmian. Statut został zatwierdzony przez Protektora Głównego Archikonfraterni. Obecny statut różni się od niego tylko kilkoma poprawkami, uwzględniającymi nowe formy działalności Archikonfraterni, wprowadzonymi przez Ogólne Zgromadzenie Konfratrów w dniu 7 grudnia 2003 roku.

Rozdział I

Postanowienia ogólne

§ l. Archikonfraternia Literacka pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny przy Bazylice Archikatedralnej świętego Jana Chrzciciela w Warszawie jest pobożnym stowarzyszeniem mężczyzn wyznania rzymskokatolickiego, którzy we wspólnocie konfratrów i w jedności z Kościołem starają się pogłębiać swoje życie duchowe i intelektualne, szerzą kult Matki Bożej, a zwłaszcza Jej Niepokalanego Poczęcia oraz włączają się w apostolstwo świeckich.

§ 2. Archikonfraternia Literacka ma charakter kościelnej osoby moralnej i posiada osobowość prawną. Działa zgodnie z przepisami prawa kanonicznego i w łączności z protektorem głównym Archikonfraterni – arcybiskupem warszawskim.

2.2. Archikonfraternia Literacka może tworzyć przy innych kościołach parafialnych Domy Archikonfraterni Literackiej, a nawet podobne do siebie Konfraternie lub takie agregować. Kościoły parafialne, przy których utworzono Dom lub Konfraternie nazywają się kościołami patronackimi. 4. Prawo utworzenia Domu Archikonfraterni Literackiej lub Konfraterni Literackiej, a także agregowanie innych Konfraterni należy do Ogólnego Zgromadzenia Konfratrów,. po uprzednim uzgodnieniu z miejscowymi władzami kościelnymi i uzyskaniu zgody protektora głównego –arcybiskupa warszawskiego.

2.5. Do Archikonfraterni Literackiej mogą być agregowane Konfraternie o podobnych celach.

2.6. Domy Archikonfraterni Literackiej działają na podstawie niniejszego statutu, a także wyłonione z niej Konfraternie, o ile nie opracują własnych statutów.

§ 3. Celami Archikonfraterni Literackiej są:

a) szerzenie kultu Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej, Królowej Polski,

b) pogłębianie życia duchowego i intelektualnego konfratrów,

d) włączanie się w apostolstwo świeckich, przede wszystkim poprzez nauczanie podstaw wiary katolickiej, zapoznawanie ze społeczną nauką Kościoła oraz jej popularyzowanie różnymi środkami przekazu,

e) podejmowanie inicjatyw o charakterze edukacyjnym, wychowawczym i kulturalnym, na przykład przez organizowanie sympozjów, prelekcji i wydawanie publikacji,

f) zaangażowanie w życie publiczne w duchu nauki społecznej nauki Kościoła,

g) prowadzenie działalności charytatywnej, zwłaszcza na rzecz ludzi chorych, niepełnosprawnych, samotnych, rodzin wielodzietnych, dzieci i młodzieży, w tym poprzez organizowanie akcji dobroczynnych, różnych form wypoczynku oraz prowadzenie świetlic dla dzieci i młodzieży.

Rozdział II

Konfratrzy – współbracia

§ 4. Członkiem Archikonfraterni Literackiej może zostać mężczyzna wyznania rzymskokatolickiego, który ukończył osiemnasty rok życia, cieszy się nieposzlakowaną opinią i dobrym zdrowiem psychicznym oraz jest znany z pogłębionego życia religijnego i moralnego.

§ 5. Członkowie Archikonfraterni Literackiej są dla siebie konfratrami czyli współbraćmi. Zwracają się do siebie po imieniu, jak w rodzinie, lub używają zwrotu grzecznościowego „brat”.

§ 6. Niektórym konfratrom przysługuje tytuł protektora czynnego, jeśli tytuł został im nadany w uznaniu zasług dla Kościoła lub Archikonfraterni Literackiej.

6.2. Osobom nie należącym do Archikonfraterni Literackiej, zasłużonym dla Kościoła lub Archikonfraterni, może być nadany tytuł protektora honorowego.

6.3. W przypadku, gdy tytuł protektora przyjmie Ojciec Święty, przysługuje mu tytuł najwyższego protektora.

6.4. W wymienionych przypadkach tytuły te nadaje Ogólne Zgromadzenie Konfratrów.

§ 7. Osobę, która pragnie należeć do Archikonfraterni Literackiej rekomenduje co najmniej dwóch konfratrów. Przed przyjęciem do Archikonfraterni osoba taka zwie się kandydatem na konfratra.

7.2. Przejęcie takiej osoby do Archikonfraterni Literackiej odbywa się z reguły w dniu 8 grudnia, to jest w patronalną uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, po co najmniej trzymiesięcznym okresie próbnym.

7.3. Kandydat staje się pełnoprawnym konfratrem z chwilą złożenia ślubowania podczas uroczystości patronalnej.

§ 8. Do obowiązków konfratrów i kandydatów na konfratrów należy:

a) uczestniczenie we Mszy Świętej odprawianej w Bazylice Archikatedralnej św. Jana Chrzciciela w Warszawie lub w innym kościele patronackim w niedziele po pierwszym i piętnastym dniu każdego miesiąca lub w innych stałych terminach oraz w uroczystości patronalnej Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny,

b) udział w zebraniach konfratrów i Ogólnym Zgromadzeniu Konfratrów,

c) regularne płacenie składek.

2. Konfratrzy i kandydaci na konfratrów winni w miarę możliwości brać udział w:

a) uroczystościach kościelnych odbywających się w Bazylice Archikatedralnej św. Jana Chrzciciela w Warszawie lub innych kościołach patronackich, zwłaszcza w dniach od Wielkiego Czwartku do Niedzieli Zmartwychwstania Pańskiego, w uroczystość Bożego Ciała, w Dniu Zadusznym, w uroczystość tytułu kościoła patronackiego (uroczystość odpustowa) itp.,

b) wspólnych rekolekcjach,

c) pracy charytatywnej na rzecz konfratrów oraz innych osób potrzebujących pomocy,

d) prowadzeniu działalności religijnej i społecznej zgodnie z podjętymi uchwałami,

e) pogrzebie zmarłego konfratra i we Mszach Świętych odprawionych za jego duszę, a także zachować go w modlitewnej pamięci.

Rozdział III

Władze Archikonfraterni Literackiej

III.1. Protektorzy

§ 9. Najwyższym zwierzchnikiem Archikonfraterni Literackiej jest jej protektor główny, arcybiskup warszawski. Do niego należy zgoda na istnienie Archikonfraterni, mianowanie dla niej kapelana oraz zatwierdzanie statutów i kierunków działania.

9.2. Protektorami Domów Archikonfraterni Literackiej i bratnich Konfraterni są biskupi ordynariusze, którym podlegają kościoły patronackie tych Konfraterni i Domów.

9.3. Miejscowi biskupi ordynariusze w miarę potrzeby mianują dla podległych im Konfraterni i Domów Archikonfraterni własnych kapelanów.

§ 10. Do kapelanów Archikonfraterni Literackiej, Konfraterni i Domów Archikonfraterni należy stała troska duszpasterska o konfratrów. W wyznaczonych terminach odprawiają dla nich w kościołach patronackich Msze Święte oraz nabożeństwa, spieszą z posługą sakramentalną oraz głoszą Słowo Boże i nauki rekolekcyjne. Mogą oni brać udział w Ogólnym Zgromadzeniu Konfratrów, w zebraniach Zarządu i w zwykłych zebraniach konfratrów, ale nie będąc członkami wspólnoty, nie mają prawa głosu w wyborach i nie uczestniczą w zarządzaniu. Służyć mogą jedynie radą.

10.2. Kapelan może zlecić część swoich obowiązków innemu kapłanowi.

10.3. Jeżeli kapelan jest członkiem wspólnoty, przysługują mu prawa i obowiązki konfratra.

Rozdział III.2. Ogólne Zgromadzenie Konfratrów Archikonfraterni Literackiej

§ 11. Naczelną władzą Archikonfraterni Literackiej jest Ogólne Zgromadzenie Konfratrów.

11.2. W imieniu Ogólnego Zgromadzenia Konfratrów władzę wykonawczą Archikonfraterni Literackiej sprawuje Senior i Zarząd, a organem władzy kontrolnej jest Komisja Rewizyjna.

11.3. Kadencja wszystkich władz Archikonfraterni Literackiej trwa trzy lata.

§ 12. W Ogólnym Zgromadzeniu Konfratrów uczestniczą z prawem głosu wszyscy konfratrzy z zastosowaniem §30.3.

12.2. Ogólne Zgromadzenie Konfratrów jest zwoływane przez seniora i Zarząd co najmniej raz w roku, zwykle kilka tygodni przed uroczystością patronalną, kiedy to Zarząd jest zobowiązany do złożenia sprawozdania z całorocznej swej działalności.

12.3. Ogólne Zgromadzenie Konfratrów może być zwoływane w miarę potrzeby również przez seniora Archikonfraterni Literackiej na mocy uchwały Zarządu, a także na wniosek Komisji Rewizyjnej lub na pisemne żądanie co najmniej jednej trzeciej ogólnej liczby konfratrów.

§ 13. Jeżeli w danym roku upływa kadencja władz Archikonfraterni Literackiej – Ogólne Zgromadzenie Konfratrów dokonuje wyboru nowych władz.

§ 14. Zgromadzenie może podejmować uchwały zwykłą większością głosów, gdy bierze w nim udział co najmniej połowa konfratrów uprawnionych do głosowania. Fakt uczestnictwa w Zgromadzeniu potwierdza się podpisem na liście obecności. Przebieg zebrania jest protokołowany.

14.2. Uchwalenie nowego statutu lub regulaminu Archikonfraterni, a także poprawek do statutu lub regulaminu wymaga kwalifikowanej większości 2/3 głosów.

14.3. Jeżeli z powodu braku wymaganej liczby konfratrów Zgromadzenie nie dojdzie do skutku, zwołuje się je w drugim terminie, nie wcześniej jednak niż za dwa tygodnie. Ogólne Zgromadzenie Konfratrów zwołane w drugim terminie zdolne jest do podejmowania uchwał bez względu na liczbę obecnych konfratrów.

14.4. Obradami Ogólnego Zgromadzenia Konfratrów kieruje przewodniczący, którego wybiera się spośród obecnych na Ogólnym Zgromadzeniu Konfratrów. Z zasady powinien nim być jeden z obecnych protektorów czynnych.

§ 15. Do kompetencji Ogólnego Zgromadzenia Konfratrów należy:

a) uchwalanie i zmiana statutu Archikonfraterni Literackiej,

b) wybór władz Archikonfraterni Literackiej,

c) udzielanie Zarządowi absolutorium,

d) tworzenie i likwidowanie Domów Archikonfraterni Literackiej,

e) erygowanie nowych Konfraterni oraz agregowanie innych Konfraterni,

f) nadawanie godności protektora czynnego lub honorowego,

g) przyjmowanie planu pracy na rok następny,

h) przyjmowanie do Archikonfraterni Literackiej kandydatów na konfratrów,

i) rozpatrywanie odwołań konfratrów od wymierzonych sankcji organizacyjnych,

j) rozpatrywanie sporów między konfratrami a organami Archikonfraterni Literackiej.

2. Uchwały określone w ust. l pkt. d, e, f, g zapadają na wniosek Zarządu Archikonfraterni Literackiej.

3. Postanowienia dotyczące zmiany statutu, erygowanie nowej Konfraterni oraz tworzenia lub likwidowania Domów Archikonfraterni Literackiej, a także agregowania innych konfraterni wymagają uzgodnienia z miejscowym biskupem oraz zgody protektora głównego – arcybiskupa warszawskiego.

Rozdział III. 3. Zarząd Archikonfraterni Literackiej

§ 16. W skład Zarządu Archikonfraterni Literackiej wchodzi z urzędu senior i kierownicy Domów oraz pięciu konfratrów wybranych przez Ogólne Zgromadzenie Konfratrów. Dwóch dalszych konfratrów wybranych przez Ogólne Zgromadzenie Konfratrów – to zastępcy członków Zarządu na wypadek zmniejszenia się jego składu osobowego.

16.2. Seniora Archikonfraterni Literackiej wybiera Ogólne Zgromadzenie Konfratrów. Pod jego kierunkiem nowo powołany pięcioosobowy Zarząd Archikonfraterni wybiera spośród siebie zastępcę seniora, czyli wiceseniora, sekretarza i skarbnika. Dwom pozostałym członkom Zarząd może przydzielić określoną funkcję lub zadanie.

16.3. Do kompetencji Zarządu Archikonfraterni Literackiej należy w szczególności:

a) sprawowanie pod kierunkiem seniora nadzoru nad bieżącą działalnością Archikonfraterni Literackiej,

b) zarządzanie finansami Archikonfraterni Literackiej oraz podejmowanie zobowiązań finansowych w ramach posiadanych środków,

c) przygotowywanie Ogólnych Zgromadzeń oraz zebrań Archikonfraterni Literackiej,

d) podejmowanie uchwały w sprawie przyjęcia kandydatów na konfratrów do Archikonfraterni Literackiej,

e) rozpatrywanie sporów między konfratrami,

f) inne sprawy przekazane Zarządowi niniejszym Statutem.

§ 17. Zebrania Zarządu Archikonfraterni Literackiej odbywają się w miarę potrzeby, nie rzadziej jednak niż raz na kwartał. Uchwały Zarządu zapadają większością głosów, a w przypadku ich równości decyduje głos seniora.

17.2. Zebrania Zarządu Archikonfraterni Literackiej zwołuje senior lub co najmniej trzech jego członków.

17.3. Zebranie Zarządu Archikonfraterni Literackiej jest ważne, jeżeli bierze w nim udział co najmniej czterech konfratrów wybranych przez Ogólne Zgromadzenie Konfratrów.

17.4. Zebranie Zarządu Domu Archikonfraterni jest ważne, jeżeli bierze w nim udział większość konfratrów wybranych do Zarządu tego Domu.

§ 18. Zarząd Archikonfraterni Literackiej może powoływać zespoły konfratrów dla wykonywania określonych zadań.

Rozdział III. 4. Senior Archikonfraterni Literackiej

§ 19. Senior Archikonfraterni Literackiej:

a) reprezentuje Archikonfraternię na zewnątrz,

b) kieruje pracą Zarządu Archikonfraterni,

c) sprawuje nadzór nad Domami Archikonfraterni,

d) przewodniczy zebraniom Archikonfraterni.

19.2. Kandydat na seniora Archikonfraterni Literackiej ze względu na oczekujące go obowiązki powinien mieszkać możliwie blisko kościoła patronackiego i siedziby Archikonfraterni Literackiej oraz nie może mieć więcej niż 72 lata.

Rozdział III. 5. Komisja Rewizyjna Archikonfraterni Literackiej

§ 20. Komisja Rewizyjna Archikonfraterni Literackiej, wybierana przez Ogólne Zgromadzenie Konfratrów, składa się z trzech konfratrów, którzy wybierają spośród siebie przewodniczącego i sekretarza. Ogólne Zgromadzenie Konfratrów wybiera również dwóch zastępców na wypadek wakatu w Komisji Rewizyjnej.

20.2. Przewodniczący Komisji Rewizyjnej lub jej sekretarz uczestniczy w posiedzeniach Zarządu Archikonfraterni Literackiej, ale bez prawa głosu.

20.3. Członkowie Komisji Rewizyjnej nie mogą pełnić innych funkcji w Archikonfraterni Literackiej.

§ 21. Do Komisji Rewizyjnej Archikonfraterni Literackiej należy:

a) kontrolowanie co najmniej raz w roku całokształtu działalności Archikonfraterni Literackiej, w tym jej Domów, ze szczególnym zwróceniem uwagi na gospodarkę finansową,

b) przedstawianie Zarządowi uwag i wniosków wynikających z działalności statutowej i finansowej Archikonfraterni i jej Domów,

c) składanie Ogólnemu Zgromadzeniu Konfratrów sprawozdania ze swojej pracy oraz zgłaszanie wniosku o udzielenie Zarządowi absolutorium,

d) składanie wniosku o zwołanie Ogólnego Zgromadzania Konfratrów,

§ 22. Komisja Rewizyjna działa na podstawie regulaminu uchwalonego przez Ogólne Zgromadzenie Konfratrów.

§ 23. Funkcje Komisji Rewizyjnej Domu wykonuje Komisja Rewizyjna Archikonfraterni.

23.2. Na wniosek Domu, Ogólne Zgromadzenie Konfratrów może wyrazić zgodę na powołanie odrębnej Komisji Rewizyjnej dla tego Domu.

23.3. Do tak powołanej Komisji Rewizyjnej stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału III.5.

23.4. Komisja Rewizyjna Domu składa sprawozdanie Ogólnemu Zebraniu Konfratrów Domu oraz podaje je do wiadomości Ogólnemu Zgromadzeniu Konfratrów Archikonfraterni Literackiej.

Rozdział III. 6. Władze Domów Archikonfraterni Literackiej

§ 24. Każdy z Domów Archikonfraterni Literackiej ma swojego kierownika i Zarząd, których na czas trzyletniej kadencji wybierają spośród siebie konfratrzy należący do danego Domu. Liczba członków Zarządu nie może przekroczyć pięciu osób.

24.2. Kompetencje Ogólnego Zgromadzenia Konfratrów Domu, kierownika oraz Zarządu Domu są takie same, jak kompetencje władz Archikonfraterni Literackiej, ale dotyczą tylko podległego im Domu.

24.3. W zebraniach Zarządu Domu ma prawo uczestniczyć senior Archikonfraterni Literackiej. Jego obecność na zebraniach nie jest obowiązkowa, ale zawsze powinien być o planowanym zebraniu powiadomiony przynajmniej na tydzień przed wyznaczonym terminem, pod sankcją nieważności

podejmowanych uchwał. Senior Archikonfraterni Literackiej służy radą obradującemu Zarządowi Domu, ale nie bierze udziału w głosowaniu.

Rozdział IV

Wybory władz Archikonfraterni Literackiej

§ 25. Senior, Zarząd i Komisja Rewizyjna Archikonfraterni Literackiej są wybierani przez Ogólne Zgromadzenie Konfratrów w głosowaniu równym, bezpośrednim i tajnym.

25.2. Wybory prowadzi przewodniczący Ogólnego Zgromadzenia Konfratrów przy udziale Komisji Skrutacyjnej, Przewodniczącego i Komisję Skrutacyjną powołuje Ogólne Zgromadzenie Konfratrów na początku swoich obrad.

§ 26. Termin wyborów ogłasza Zarząd Archikonfraterni Literackiej co najmniej na dwa miesiące przed upływem kadencji władz Archikonfraterni. Wybory odbywają się z reguły w pierwszą niedzielę po pierwszym listopada.

§ 27. Jeżeli w czasie trwania kadencji nastąpi śmierć członka Zarządu lub członka Komisji Rewizyjnej albo złoży on mandat – jego miejsce zajmuje do końca kadencji pierwszy z dwóch zastępców członków, którzy zostali wybrani przez Ogólne Zgromadzenie Konfratrów.

§ 28. Wybory Zarządu w każdym z Domów Archikonfraterni Literackiej odbywają się na tych samych zasadach i w tym samym roku co wybór władz Archikonfraterni, najpóźniej w pierwszą niedzielę po piętnastym października.

Rozdział V

Przywileje i prawa konfratrów

§ 29. Każdy konfrater Archikonfraterni Literackiej korzysta z łask duchowych nadanych Archikonfraterni przez Stolicę Apostolską, z uwzględnieniem zmian dotyczących odpustów w Konstytucji Apostolskiej Indulgentiarum doctrina z dnia l stycznia 1967 roku.

§ 30. Każdy konfrater i kandydat na konfratra ma prawo brać udział we wszystkich pracach i formach działalności Archikonfraterni Literackiej zgodnie z kompetencją i uzdolnieniami.

30.2. Każdemu konfratrowi przysługuje czynne i bierne prawo wyborcze w zakresie określonym przez statut.

30.3. W przypadku półrocznej nieobecności na zebraniach konfrater traci czynne i bierne prawo wyborcze podczas najbliższych wyborów. W przypadku obecności na samym zebraniu wyborczym przysługuje mu głos doradczy.